آيين نامه اجرايي قانون امور گمركي

مصوب 6 اسفند ‌ماه 1391 شمسی
هيئت وزيران
 بخش هشتم

ماده 137 ـ در خصوص مسافران تبعه خارج كه با داشتن گذرنامه و رواديد بطور عبوري از ايران عبور مي ‌نمايند در صورتي كه داراي اسلحه مورد نياز شخصي باشند، گمرك مي‌ تواند جهت اسلحه مذكور بر اساس ضوابطي كه نيروي انتظامي اعلام مي‌ نمايد اجازه عبور با رعايت مقررات اين بخش صادره نمايد به شرط بر اينكه اسلحه در موقع ورود بسته ‌بندي و مهر و موم (پلمب) شده و مراتب در گذرنامه دارنده آن قيد و به همان وضع به گمرك مرز خروجي ارايه و پس از رسيدگي و برداشتن مهر و موم (پلمب) اجازه خروج از كشور داده شود. در مواردي از اين قبيل گمرك مرز ورودي موظف است به صاحب اسلحه اعلام كند كه حق استفاده از اسلحه در داخل كشور را به طور مطلق ندارد و مراتب را به گمرك خروجي اعلام و گمرك مرز خروجي نيز بايد خروج اسلحه را به گمرك مرز ورودي اطلاع دهد.

ماده 138 ـ كالاي همراه مسافر ورودي تا ميزان هشتاد دلار (سالانه) از پرداخت حقوق ورودي معاف و مازاد بر آن به شرط غيرتجاري بودن با اخذ حقوق گمركي و دو برابر سود بازرگاني قابل ترخيص مي باشد. چنانچه كالاي همراه مسافر جنبه تجاري نداشته باشد (به استثناي كالاي ممنوعه) پس از انجام تشريفات گمركي ترخيص مي ‌شود و در صورتي كه جنبه تجاري داشته باشد در مورد كالاي مجاز و مجاز مشروط ترخيص آن از گمرك منوط به رعايت مقررات و انجام تشريفات مربوط به كالاي تجاري است و در مورد كالاي ممنوع، گمرك موظف است بر طبق ماده (105) قانون اقدام نمايد و صورت ريز و مشخصات كالا بايد در هنگام ورود در صورتمجلس تنظيمي منعكس و به امضاي مسافر نيز برسد و يك نسخه از آن به مسافر تسليم و مفاد ماده مذكور در آن منعكس گردد.

ماده 139 ـ در خصوص مسافراني كه از كشور خارج مي‌ شوند، چنانچه اشياء ممنوع‌ الصدوري كه همراه دارند به گمرك اظهار نمايند و گمرك موظف است ممنوعيت خروج آن اشياء را به مسافر اعلام تا وي آنها را به داخل كشور منتقل نمايد و در اين صورت پس از انتقال هيچگونه جريمه‌اي از مسافر وصول نمي ‌شود.

تبصره 1 ـ مسافرين خروجي مي توانند با مراجعه به گمرك با در دست داشتن بليط قطعي شده و گذرنامه يك هفته قبل از سفر اشيا و لوازم شخصي خود را جهت بارنامه و ارسال به كشور مقصد با رعايت كامل مقررات به گمرك اظهار و اقدام نمايند.

تبصره 2 – هر مسافر مي تواند تا سقف (24) مترمربع فرش دستباف ايراني و تا سقف (40) مترمربع گليم دستباف به همراه خود از كشور خارج نمايد و محدوديتي از نظر تعداد قطعات فرش و گليم همراه مسافر در سقف متراژ مذكور وجود نخواهد داشت.

ماده 140 ـ اگر مسافراني ‌كه براي مدت كوتاهي به قلمرو گمرگي كشور وارد مي‌ شوند، جامه‌ دان‌ ها يا بسته ‌هايي همراه داشته باشند كه در مدت توقف نيازي به استفاده از آنها نباشد مي توانند درخواست نمايند به منظور احتراز از تشريفات بازرسي گمركي در موقع ورود و خروج در انبار گمرك به امانت نگهداري شود. در اين گونه موارد اگر بسته يا جامه‌ دان در فهرست كل بار (مانيفست) قيد شده باشد مشمول مقررات كالاي انتقالي خواهد بود، ولي اگر جزء اشياي همراه مسافر بوده و در فهرست كل بار (مانيفست) قيد نشده باشد، ضمن تحويل آنها به انبار براي آنها با ذكر تعداد، وزن و محتويات، قبض انبار صادر و در دفتر انبار ثبت مي ‌شود. در اين مورد بسته يا جامه ‌دان بايد با حضور صاحب آن توسط گمرك مهر و موم و به انبار تحويل داده شود. تحويل مجدد بسته ‌ها به صاحب آن براي خروج از قلمرو گمركي كشور در مقابل اخذ قبض انبار مذكور كه در پشت آن، ذينفع رسيد داده و به تصديق مأمور صلاحيت‌ دار گمرك مي‌ رسد انجام خواهد شد، مگر اينكه قبض انبار مفقود شده باشد كه در اين صورت پس از احراز موضوع، در قبال اخذ رسيد، كالا به ذينفع تحويل مي ‌شود.

تبصره ـ اگر اين كالاها تا پايان مهلت مقرر در ماده (24) قانون (كه مفاد آن به‌ هنگام تحويل كالا به ذينفع تفهيم خواهد شد) از قلمرو گمركي كشور خارج نشده يا با انجام تشريفات مقرر و پرداخت وجوه متعلقه از گمرك ترخيص نگردد، كالا متروك محسوب و مقررات مربوط در مورد آن اعمال مي ‌شود.

ماده 141 ـ اسباب سفر و لوازم شخصي مسافر كه در موقع حركت خود از مبدأ به ‌عنوان بار به شركتهاي حمل و نقل بين المللي تحويل مي ‌شود حتي در صورتي كه از يك ماه قبل تا يك ماه بعد از ورود او، وارد قلمرو گمركي كشور شود، اسباب سفر و اشياي شخصي همراه وي محسوب مي ‌شود و ترخيص آن با رعايت مقررات مربوط انجام مي ‌شود. در مواردي كه اسباب سفر و اشياي مذكور خارج از مهلت ‌هاي مقرر وارد شود به شرط وجود عذر موجه (به تشخيص گمرك ايران) به همين نحو قابل ترخيص خواهد بود و در غير اين صورت با اعتراض صاحب كالا، مراتب در كميسيون ‌هاي موضوع مواد (144) و (146) قانون قابل رسيدگي مي باشد.

ماده 142 ـ مسافران غيرمقيم ايران كه با وسايل نقليه شخصي خود وارد كشور مي‌ شوند،، هرگاه براي وسايل ياد شده جواز عبور (كارنه دوپاساژ، تريپتيك يا ديپتيك) از كانونهاي جهانگردي كشورهاي ملحق به قرارداد گمركي ورود موقت وسايل نقليه شخصي سال 1954 منعقده در نيويورك در دست داشته و به گمرك ورودي ارايه دهند مي توانند تا سه ماه با توجه به مدت اعتبار كارنه دوپاساژ يا تريپتيك يا ديپتيك بدون الزام به تسليم اظهارنامه يا تأديه وجه‌ الضماني به گمرك از وسيله نقليه خود در كشور استفاده نمايند و يا در مدت مذكور چندين بار با وسيله خود از راههاي مجاز وارد و خارج شوند. گمرك ايران مي‌ تواند به درخواست متقاضي در صورت داشتن عذر موجه مدت استفاده از وسيله نقليه در داخل كشور را حداكثر تا پايان مدت اعتبار جواز تمديد نمايد.

تبصره 1ـ استفاده از مزاياي اين ماده‌ منوط به اجتماع شرايط زير در جواز عبور مي باشد:
1ـ جواز ياد شده براي ورود وسيله نقليه به ايران داراي اعتبارباشد.
2ـ مندرجات و اوصاف مذكور در جواز عبور با مشخصات وسيله نقليه وارده مطابق باشد.
3ـ در هيچ يك از قسمتهاي مختلف جواز ياد شده آثار قلم خوردگي يا حك و اصلاحي وجود نداشته باشد، مگر اينكه كانون صادركننده جواز اصلاحي را كه به عمل آمده با مهر و امضاي خود گواهي كرده باشد.

تبصره 2ـ ايرانيان مقيم خارج از كشور به شرطي مي توانند از مقررات اين ماده استفاده نمايند كه قبل از ورود به ايران حداقل سه ماه متوالي در خارج اقامت داشته باشند.

تبصره 3 – گمرك مي ‌تواند براي آن دسته از سرمايه‌ گذاران خارجي كه مجوز موضوع ماده (6) قانون تشويق و حمايت سرمايه ‌گذاري خارجي – مصوب 1380- را دريافت نموده‌ اند، پس از شروع عمليات اجرايي طرح و ورود تمام يا بخشي از سرمايه خارجي به كشور با تأييد سازمان سرمايه ‌گذاري و كمك‌ هاي اقتصادي و فني ايران، به ازاي هر (300) هزار دلار سرمايه ‌گذاري خارجي يا معادل آن به ارزهاي ديگر كه جذب و وارد شده باشد، يك دستگاه و حداكثر تا سقف سه دستگاه خودروي سواري نو مورد نياز را بدون ارايه جواز عبور و صرفاً پس از انجام تشريفات گمركي و اخذ تضامين لازم در اجراي بند (ح) ماده (1) قانون امور گمركي به مدت يك سال و قابل تمديد (با تأييد سازمان مذكور) تا پنج سال و با رعايت استانداردهاي مربوط، ورود موقت نمايد.

ماده 143 ـ گمرك ورودي در صورتي كه جواز عبور ارايه شده جامع شرايط مذكور در بند (1) تبصره ماده (142) باشد، مشخصات جواز وسيله نقليه را در دفتر مخصوص شماره ‌گذاري و پمپ شده ثبت و نسبت به سه نوع جواز عبور مذكور در ماده ياد شده به ‌شرح زير عمل مي‌ نمايد:
1ـ در مورد كارنه دوپاساژ كه معمولاً هر صفحه آن مركب از دو قطعه جدا شدني و يك قطعه سوش مي باشد، قطعه اول را از جواز مجزا و قطعه دوم با سوش جواز را پس از قيد شماره و ثبت گمرك در سوش بدون تشريفات ديگري به صاحب جواز مسترد و وسيله نقليه را در اختيار او مي‌ گذارد.
2ـ در مورد تريپتيك و ديپتيك كه داراي قطعات جدانشدني نمي‌ باشند فقط شماره و ثبت گمرك در حين ورود و خروج در محل رواديد قيد و وسيله نقليه در اختيار صاحب آن گذاشته مي ‌شود.

تبصره ـ گمرك ورودي بايد از دارنده جواز عبور استعلام كند كه از كدام يك از مرزهاي كشور با وسيله نقليه خود خارج خواهد شد و جواب او را در دفتر مذكور منعكس و مراتب را به گمرك مرز خروجي اطلاع دهد. همچنين دارنده جواز را متوجه كند، در صورت فروش وسيله نقليه خود در ايران بايد قبل از تسليم به خريدار به يكي از گمرك‌ هاي مجاز مراجعه و با ارايه پروانه عبور و انجام تشريفات مقرر براي واردات قطعي، حقوق ورودي و هزينه هاي انجام خدمات آن را پرداخته و پروانه گمركي دريافت كند و در غير اين صورت مراتب‌ مشمول مقررات قاچاق گمركي خواهد بود. هنگام خروج، گمرك مرز پس از معاينه وسيله نقليه و تطبيق مشخصات آن با جواز عبور مراتب را در دفتر مخصوص شماره ‌گذاري و پلمب شده به وسيله ‌گمرك ثبت و خروج وسيله نقليه را به‌ گمرك ورودي اطلاع خواهد داد.

ماده 144 ـ هرگاه وسيله نقليه كه به موجب جواز عبور وارد مي ‌شود از كشور خارج نگردد مراتب به وسيله گمرك ورودي يا خروجي به گمرك ايران اعلام مي‌ گردد تا براي پيگرد قانوني از مجراي كانون جهانگردي و اتومبيلراني جمهوري اسلامي ايران اقدام نمايد.

مبحث دوم ـ پيك سياسي و بسته‌هاي پست سياسي

يكم ـ مقررات مربوط به پيك سياسي و شرايط خاص بسته‌ هاي پيك سياسي

ماده 145 ـ مسير پيك ‌سياسي (كشورهاي عبور (ترانزيت) و مقصد) در ورقه مخصوص پيك سياسي قيد خواهد شد. پيك‌ سياسي بايد در موقع ورود و خروج از مرز ورقه مخصوص پيك سياسي و عين بسته پست سياسي را كه حامل آن مي باشد به گمرك ارايه نمايد.

ماده 146 ـ پيك سياسي ممكن است حامل بسته ‌هاي پست سياسي يك يا چند دولت باشد كه در اين صورت بسته‌ هاي صادره از طرف هر يك از مبادي به عنوان هر يك از مقاصد مربوط مجزا و جداگانه پلمب خواهد شد و از هر يك از مبادي به مقاصد مختلف بايد ورقه مخصوص پيك سياسي همراه پيك سياسي باشد.

ماده 147 ـ وزن هر بسته يا مجموع چند بسته سياسي صادره از طرف وزارت امور خارجه يا نمايندگي‌ هاي مختلف يك دولت در يك مسافرت پيك سياسي محدود به‌ حدودي است كه توسط دولت تعيين مي ‌شود.

تبصره ـ در مواردي كه بسته‌ هاي سياسي بدون پيك سياسي وارد مي ‌شود، وزن مقرر در اين ماده وزن بسته يا بسته‌ هايي است كه موضوع يك بارنامه بوده و در يك رديف از فهرست كل بار(مانيفست) ثبت شده باشد.

ماده 148 ـ هرگاه مأموران گمرك به صورت مستقيم يا از طريق مراجع ذي صلاح اطلاع يابند كه مقررات مربوط رعايت نشده است، چنانچه بسته‌ هاي پست سياسي از خارج براي نمايندگي‌ هاي دولت ‌هاي كامله الوداد در ايران يا وزارت امور خارجه ايران فرستاده يا از طرف نمايندگي ‌هاي كشورهاي خارجي در ايران به خارج ارسال مي ‌شود، بسته ياد شده توسط گمرك پلمب و با حضور نمايندگان وزارت امور خارجه و سفارت مذكور باز شده و چنانچه واجد شرايط مقرر نباشد، اجازه ورود يا خروج داده نمي ‌شود. در اين گونه موارد صورتمجلس در دو نسخه تنظيم و به امضاي رييس گمرك، نمايندگان وزارت امور خارجه و سفارت مي‌ رسد.

تبصره ـ بسته‌ هاي پست سياسي وارده به عنوان سفارتخانه ‌هاي كشورهاي خارج در تهران كه مطابق مقررات اين بخش نباشد در صورت تقاضاي ‌پيك سياسي به جاي مهرو موم و ارسال آن به مركز مي‌ تواند به وسيله همان پيك به خارج عودت گردد.

ماده 149 ـ هيچ گونه شيئي غير از اشياء و مكاتبات رسمي مربوط به مأموريت و انجام وظايف آن دولت، موضوع بندهاي(2) و (4) ماده (27) قانون مربوط به قرارداد وين درباره روابط سياسي ـ مصوب 1343ـ نبايد به وسيله بسته پست سياسي حمل گردد.

دوم ـ تسهيلات و معافيتهاي پيك سياسي

ماده 150 ـ پيك سياسي كه با رعايت شرايط مقرر در بند يكم اين مبحث اعزام مي ‌شود مورد حمايت دولت جمهوري اسلامي ايران بوده و مأمورين لشكري و كشوري موظفند در مواقع ضروري براي حفظ و حراست پيك سياسي و بسته سياسي همراه وي مساعدت كامل نمايند.

ماده 151ـ بسته‌ هاي پست‌ سياسي كه مطابق مقررات بند يكم اين مبحث فرستاده مي ‌شود در موقع ورود و خروج از مرز كشور از طرف مأموران‌ دولت باز و بازرسي نمي‌ شوند.

تبصره ـ چنانچه پيك سياسي علاوه بر بسته‌ هاي پست سياسي محموله‌ هاي ديگري همراه داشته باشد، آن محموله ‌ها تابع مقررات عمومي خواهد بود، ولي اگر حامل بسته پست سياسي علاوه بر عنوان پيك سياسي از اشخاصي باشد كه از نظر قانون داراي حق استفاده از معافيت خاصي است مي‌ تواند از معافيت قانوني در حدود مقررات مربوط به معافيت‌ ها استفاده نمايد و در غير اين صورت مسافر عادي تلقي و تشريفات مقرر درباره محموله‌ هاي همراه وي انجام مي ‌شود.

سوم ـ مقررات راجع به ورقه مخصوص پيك سياسي و رواديد مخصوص پيك سياسي

ماده 152 ـ ورقه مخصوص پيك سياسي دولت با دو سوش تنظيم مي ‌شود كه اعتبار يك مسافرت را داشته و براي رفت و برگشت صادر نمي ‌شود. رواديد مخصوص ورقه پيك سياسي مطابق نمونه‌ اي خواهد بود كه از طرف وزارت امور خارجه تهيه و به گمرك ايران اعلام خواهد شد.

ماده 153 – مأموران گمرك مرزي دفاتر مخصوص سوشداري را براي ثبت ورود و خروج پيك‌ هاي سياسي دولت جمهوري اسلامي ايران و دولتهاي خارجي نگهداري نموده و در هر مسافرت پيك سياسي يك ورقه از دفتر مذكور را كه حاوي اطلاعات مربوط مي باشد از دفتر جدا نموده و توسط گمرك ايران به وزارت امور خارجه مي‌ فرستند.

مبحث سوم ـ مرسولات پست بين المللي

يكم ـ مرسولات وارده از خارج كشور

ماده 154 ـ كيسه ‌هاي حاوي مرسولات وارده از خارج كشور در دفاتر مبادله مقصد با حضور و نظارت مأموران ‌گمرك با توجه به صحت پلمب مبدأ و گمرك مرزي و بارنامه ‌هاي همراه آنها باز مي‌ شوند. اين نظارت با زدن مهري كه از طرف گمرك ايران تهيه مي‌ گردد بر روي فرم‌ هاي (برگه ‌هاي) پستي كه عبارت از بارنامه كيسه‌ ها و محتويات آنها مي باشد اعمال مي ‌شود.

ماده 155 ـ در صورتي كه مرسوله پس از ارزيابي مشمول پرداخت حقوق ورودي باشد در دفتر مخصوص ثبت و پس از تعيين وجوه متعلقه و وصول آن به ترتيب مذكور در ماده (91) قانون و در صورت معافيت بدون صدور پروانه يا پته، با ثبت در دفتر مذكور و مهر كردن اسناد و مرسوله به مهر معافيت به گيرنده تحويل خواهد شد.

تبصره ـ ترخيص محموله ‌ها و مرسولاتي كه جنبه تجاري داشته باشند، تابع تشريفات گمركي و مقررات عمومي واردات خواهند بود.

دوم ـ حمل و مبادله مرسولات وارده از خارج در داخل كشور (عبور داخلي)

ماده 156 ـ در مورد مرسولات پستي عبور داخلي اظهارنامه عبور داخلي مرسولات پستي در چهار نسخه تنظيم و صادر مي ‌شود كه يك نسخه به پست مقصد ارسال، يك نسخه در پست مبدأ نگاهداري، يك نسخه جهت گواهي و اعلام وصول مرسولات به ‌گمرك مقصد و نسخه چهارم در گمرك مبدأ نگاهداري مي ‌شود.

تبصره 1 ـ در صورتي كه مرسوله عبوري با توجه به مشخصات مندرج در اظهارنامه ممنوع يا مجاز مشروط شناخته شود، بايد طبق مفاد ماده (123) قانون اقدام گردد.

تبصره 2 ـ اداره پست مي‌ تواند در يك اظهارنامه عبوري چندين محموله و مرسوله پستي را يك جا اظهار نمايد.

ماده 157 ـ نظارت در امر كيسه‌ بندي و ارسال مرسولات عبور داخلي با صدور اظهارنامه موضوع ماده (156) و پلمب كيسه‌ ها يا به روش‌ هاي خودكار كه قانوناً تجويز و به اجرا گذاشته مي ‌شود اعمال و مشخص خواهد گرديد.

تبصره ـ در مورد كيسه‌ هاي حاوي مرسولات عبوري در دفاتر مبادله مقصد عيناً همانند كيسه ‌هاي وارده از خارج رفتار و اعمال مقررات خواهد شد.

سوم ـ برگشت مرسولات پستي وارده از خارج كشور يا ارسال آنها به مقصد جديد در خارج از كشور

ماده 158 ـ در مورد مرسولات پستي برگشتي به مبدأ و يا ارسالي به مقصد جديد در خارج كشور اظهارنامه مرجوعي در چهار نسخه تنظيم و يك نسخه به دفتر مبادله پستي تنظيم‌ كننده دپش، يك نسخه به گمرك ناظر بر تنظيم دپش، يك نسخه در گمرك مبدأ و نسخه چهارم در پست مبدأ نگهداري خواهد شد. مرسولات برگشتي توسط مأموران گمرك پملب شده و در جوف كيسه‌ هايي كه توسط مأموران پست و گمرك پلمب مي ‌شود به دفاتر مبادله پستي ارسال مي‌ گردد.

ماده 159 ـ مأموران گمرك در دفاتر مبادله پستي تنظيم‌ كننده دپش با درج شماره دپش رديف ثبت مرسوله و تاريخ ارسال آنها در نسخه اظهارنامه، مراتب مرجوع شدن مرسولات را ضمن عودت نسخه اظهارنامه به گمرك مبدأ اطلاع ميدهند.

تبصره ـ مأموران گمرك مرزي موظفند نسخه تحويل دپش ‌هاي خروجي را پس از بررسي صحت پلمب گمرك مبدأ دپش امضا و خروج از مرز مرسولات را تأييد نمايند.

ادامه این مطلب را در این صفحه بخوانید.

خوشحال خواهیم شد اگر سوالات تان را در این زمینه از طریق صفحه ارتباط با ما از کارشناسان گروه بازرگانی کیمیا سوال کنید .