آيين نامه اجرايي قانون امور گمركي

مصوب 6 اسفند ‌ماه 1391 شمسی
هيئت وزيران
 بخش ششم

مبحث چهارم ـ مرجوعي

ماده 89 ـ براي ترخيص كالا به عنوان اعاده به خارج از قلمرو گمركي، صاحب كالا يا نماينده قانوني وي بايد هزينه هاي خدمات انجام شده را پرداخت كند و در اظهارنامه تعهد كند كه كالا را در مهلتي كه رييس گمرك تعيين مي‌ نمايد از قلمرو گمركي خارج سازد. اين مهلت در صورت درخواست صاحب كالا يا نماينده قانوني وي به شرط وجود علت موجه مستند به مدارك، قابل تمديد است.

ماده 90 ـ بسته‌ هاي كالاي مرجوعي يا درب محفظه بار وسيله نقليه آن كه در گمركهاي داخلي اظهار مي ‌شود پلمب شده و با پروانه كه به يك نسخه اظهارنامه الصاق مي ‌شود در اختيار صاحب كالا گذارده مي ‌شود و يك نسخه از اظهارنامه مربوط بلافاصله و به صورت مستقيم به عنوان گمرك مرزي كه كالا از آنجا خارج خواهد شد ارسال و نسخه سوم بايگاني مي ‌شود.

ماده 91 ـ هرگاه كالا در گمرك داخلي به عنوان مرجوعي اظهار شود صاحب كالا بايد علاوه بر هزينه هاي انجام خدمات كه به طور قطعي پرداخت مي‌ نمايد تضمين لازم كه ميزان آن توسط گمرك ايران تعيين خواهد شد، توديع نمايد. كالاي مرجوعي بايد از گمرك داخلي مستقيماً تا گمرك مرزي حمل و تحويل و پروانه و اظهارنامه نيز تسليم شود سپس با اطلاع گمرك مرزي و تحت نظر مأموراني كه از طرف گمرك تعيين مي ‌شود از راه مجاز مرزي خارج و يا به كشتي يا هواپيما تحويل گردد و مأموران بايد تاريخ ورود كالا به گمرك مرز خروجي و خروج كالا را در دفتر مخصوص شماره ‌گذاري و پلمب شده ثبت و در پشت پروانه و اظهارنامه نيز نوشته و امضاء نمايند و امضاي آنها از طرف رييس گمرك محل گواهي و اظهارنامه گواهي شده به صاحب كالا تسليم شود تا جهت ابطال تضمين به گمرك داخلي مربوط تسليم نمايد. هرگاه كالاي مرجوعي در گمرك مرزي موجود و در همان گمرك براي اعاده اظهار شود در صورتي كه از محل ارزيابي، يكسره و تحت نظارت مأموران گمرك به انبار كشتي يا هواپيما تحويل شود و يا يكسره به نقطه مرزي حمل و زير نظر مأموران عبور داده شود به بازرسي اجمالي اكتفا گرديده و در اين مورد تضمين دريافت نمي ‌شود.

ماده 92 ـ هرگاه در گمرك مرزي اختلافي بين مشخصات ظاهري كالا با مندرجات اظهارنامه و پروانه مشاهده گردد رييس گمرك بايد از صدور اجازه خروج كالا از كشور خودداري و به اختلاف رسيدگي و در صورت لزوم از گمرك صادركننده پروانه مرجوعي، چگونگي اختلافات ياد شده را استعلام و در صورت تخلف طبق مقررات مربوط حسب مورد عمل نمايد.

تبصره ـ در موارد ظن قوي حاكي از تخلف، گمرك مرز خروجي مي‌ تواند حتي در صورتي كه مشخصات ظاهري بسته‌ ها با مندرجات اظهارنامه و پروانه مطابق باشد به ‌معاينه و بازرسي كالا اقدام نمايد.

ماده 93 ـ هرگاه علايم الصاقي گمرك به بسته ‌ها يا وسيله نقليه پاره شده يا شكسته يا از بين رفته باشد محتويات هر بسته از طرف گمرك مرز خروجي معاينه و بازرسي كامل خواهد شد و در صورت عدم احراز تخلف، جريمه انتظامي موضوع ماده (110) قانون اخذ و در صورت احراز تخلف حسب مورد طبق مقررات قاچاق يا تخلفات اقدام خواهد شد.

تبصره ـ تضمين اخذ شده براي كالاي مرجوعي وقتي ابطال مي ‌شود كه نسخه گواهي شده اظهارنامه كه متضمن خروج كالا از قلمرو گمركي باشد به گمركي كه تضمين در آنجا توديع شده تسليم شود.

ماده 94 ـ هرگاه صاحب كالاي مرجوعي تا يك ماه پس از پايان مهلت داده شده نسخه گواهي شده اظهارنامه را به گمرك صادركننده پروانه مرجوعي براي ابطال تضمين تحويل ننمايد گمرك مذكور مراتب را از گمرك مرز خروجي استعلام و اگر معلوم شود كالاي مرجوعي به آن گمرك تحويل نشده (به جز موارد غيرعمدي) حسب مورد نسبت به وصول و واريز تضمين و يا اجراي مقررات قاچاق اقدام خواهد نمود.

تبصره ـ هرگاه كالاي مرجوعي بعد از مهلت تعيين شده و قبل از منظور نمودن تضمين به درآمد يا اعلام جرم قاچاق به گمرك خروجي تسليم شده و عمدي نبودن آن براي گمرك احراز شود، مشمول پرداخت جريمه انتظامي موضوع ماده (109) قانون خواهد بود.

مبحث پنجم ـ عبور (ترانزيت) خارجي

ماده 95 ـ عبور دهنده با تسليم اظهارنامه به گمرك، متعهد مي‌ گردد كالا را ظرف مهلتي كه متناسب با مسافت، نوع وسيله حمل و فصول سال تعيين مي ‌شود از طريق گمرك خروجي مشخص شده در پروانه عبور، خارج نمايد.

تبصره 1 ـ مدت زمان و مسيرهاي عبور كالاهاي خارجي از قلمرو گمركي توسط وزارت راه و شهرسازي و با هماهنگي گمرك ايران تعيين مي‌ گردد.

تبصره 2 ـ تمديد مهلت پروانه يا تغيير گمرك خروجي با موافقت گمرك ورودي يا گمرك ايران و با اعلام مراتب به گمركهاي ذي ‌ربط امكانپذير است.

تبصره 3 ـ تجديد و ترميم بسته ‌بندي، درجه ‌بندي و عمليات براي تسهيل حمل كالاي عبوري، پس از درخواست كتبي صاحب كالا يا نماينده قانوني وي با نظارت گمرك، مجاز مي باشد. هرگونه خسارت وارده به كالا ناشي از اجراي اين ماده به‌ عهده درخواست‌ كننده مي باشد.

تبصره 4 ـ گمرك و سازمانهاي ذي ‌ربط، درخواست عبور دهنده مبني بر تخليه كالا در اماكن گمركي يا انتقال كالا از بارگنج (كانتينر) به كاميون، واگن يا هواپيما و بالعكس را مي‌ پذيرند.

ماده 96 ـ كالاي عبوري پس از انجام كنترل‌ هاي گمركي و توديع تضمين در گمرك ورودي، مهر و موم (پلمب) مي‌ گردد و در صورتي كه وسيله نقليه قابل مهر و موم (پلمب) شدن باشد به مهر و موم (پلمب) وسيله نقليه اكتفا مي ‌شود. در صورتي كه بارگنج يا وسيله نقليه حامل كالاي عبوري به هنگام ورود داراي مهر و موم (پلمب) سالم باشد گمرك ضمن كنترل مهر و موم (پلمب) نسبت به الصاق مهر و موم (پلمب) جديد اقدام مي‌ نمايد. در موارد ظن قوي به وجود تخلف، گمرك مي‌ تواند علاوه بر كنترل مهر و موم (پلمب) محموله‌‍‌ ها را با اسناد و اظهارنامه تطبيق نمايد.

تبصره ـ در صورت نبودن وسايل نقليه مناسب و يا عدم امكان مهر و موم (پملب)، گمرك مبدأ مي‌ تواند با اعمال روشهاي كنترلي مناسب اجازه عبور را بدهد.

ماده 97ـ در مواردي كه وسيله نقليه حامل كالاي عبوري به علت نقص فني يا سانحه يا دلايل موجه ديگر متوقف مي ‌شود، عبور دهنده يا حامل بايد مراتب را به ‌نزديكترين گمرك اطلاع دهد تا با نظارت گمرك و پس از رفع مشكل يا بارگيري كالا در وسيله ديگري كه قابل مهر وموم (پلمب) باشد، كالا عبور داده شود. در اين موارد نيز ضمن تنظيم صورتمجلس و درج شماره مهر و موم (پلمب) در اسناد مربوط، مراتب به ‌گمركهاي ورودي و خروجي اعلام خواهد شد.

ماده 98 ـ عبور خارجي كالا براي شركتهاي حمل و نقل ايراني داراي مجوز فعاليت از وزارت راه و شهرسازي از نظر سپردن تضمين در حكم كالاي مجاز تلقي مي ‌شود.

تبصره 1 ـ كالاي تحت پوشش كارنه تير بدون نياز به تسليم اظهارنامه و سپردن تضمين، عبور (ترانزيت) مي ‌شود.

تبصره 2 ـ در مواردي كه كالاي عبوري به وسيله پست دولتي يا شركت هاي حمل و نقل ريلي يا راه‌ آهن اظهار و به شيوه ريلي حمل مي ‌شود و همچنين كالاي غيرتجاري همراه مسافران عبوري، به جاي تضمين با اخذ تعهد اقدام به صدور پروانه عبور (ترانزيت) مي ‌شود.

ماده 99 – مدارك لازم براي الصاق به اظهارنامه عبور خارجي به شرح زير مي باشد:
الف ـ تصوير سياهه خريد.
ب ـ تصوير صورت عدلبندي در صورت يكنواخت نبودن كالا.
پ ـ بارنامه يا راهنامه يا تصوير تصديق شده آنها توسط مؤسسه حمل و نقل يا فهرست كل بار (مانيفست) لنج يا قبض انبار صادره به وسيله مناطق آزاد تجاري ـ صنعتي و ويژه اقتصادي.
ت ـ ترخيصيه به استثناي كالاهاي حمل شده توسط لنج يا كالاي وارده از طريق مرزهاي زميني.
ث ـ گواهي‌ هاي مستند به قوانين مربوط كه در آنها به لزوم اخذ گواهي براي كالاي عبوري تصريح گرديده است.
ج ـ اصل قبض انبار (در صورت عدم حمل يكسره كالا).

ماده 100 ـ پروانه عبور خارجي پس از انجام تشريفات مقرر به ازاي هر واحد حمل به عبور دهنده تسليم مي‌ گردد تا به موجب آن كالاي خود را تحويل گرفته و حمل نمايد. پروانه عبور بايد در طول مسير عبور همراه حامل كالا باشد. يك نسخه از اظهارنامه عبور و اسناد ضميمه از طرف گمرك ورودي مستقيماً به گمرك خروجي ارسال مي‌ گردد تا پس از وصول محموله به آن گمرك نسبت به تصديق خروج كالا در اظهارنامه اقدام و به گمرك ورودي اعاده نمايد.

تبصره ـ در مورد كالاي همنوع مازاد بر پنج درصد و كالاي غيرهمنوع موضوع ماده (54) قانون جهت اجراي تبصره (2) ماده (108) قانون صرفاً كالاي اضافي نگهداري و باقيمانده كالا كه با اظهار مطابقت دارد اجازه عبور داده مي ‌شود.

ماده 101 ـ در مواردي كه كالاي عبور خارجي موضوع يك پروانه با بيش از يك وسيله حمل مي‌ گردد گمرك ورودي مشخصات محموله، وسيله حمل، شماره پروانه عبور و شماره مهر و موم (پلمب) الصاقي، نام گمرك خروجي، مهلت مقرر جهت عبور از قلمرو گمركي و ساير اطلاعات مورد نياز را در پته عبور قيد و به همراه يك نسخه تصوير پروانه، تحويل عبور دهنده مي‌ نمايد كه در طول مسير و براي خروج از قلمرو گمركي حكم اصل پروانه را خواهد داشت. در اين گونه موارد اصل پروانه همراه آخرين وسيله ‌نقليه ارسال و به گمرك خروجي تسليم خواهد شد. در هر حال تسويه تضمين يا تعهد موكول به ارايه اصل پروانه و تأييد خروج يا تحويل تمام محموله عبوري به گمرك خواهد بود.

ماده 102 ـ كالاي عبوري را مي‌ توان با موافقت گمرك ايران به گمركهاي داخلي در طول مسير عبور تحويل و براي ساير منظورهاي ماده (47) قانون اظهار و طبق مقررات مربوط ترخيص نمود، به شرط اينكه در كالا دخل و تصرفي نشده باشد. در اين موارد پروانه عبوري توسط گمرك داخلي ابطال و مراتب به گمركهاي ورودي و خروجي اعلام خواهد شد.

ماده 103 ـ توقف وسيله حمل براي انجام عمليات بازرسي و مهر و موم (پلمب) مجدد موضوع ماده (55) قانون كه در نهايت منجر به ادامه مسير وسيله حمل و نقل مي‌ گردد نبايد از بيست و چهار ساعت تجاوز نمايد.

ماده 104 ـ چنانچه در مرز خروجي يا گمرك داخلي مشاهده گردد محفظه بار و مهر و موم (پلمب) بارگنج (كانتينر) يا وسيله نقليه دست نخورده است، بازرسي محتويات ضرورتي ندارد مگر در موارد ظن قوي به وجود تخلف كه در اين صورت با اجازه رييس گمرك مربوط، پس از بررسي چنانچه مغايرتي مشاهده نشود، صورتمجلس تنظيم و ضمن درج شماره مهر و مومهاي (پلمب‌ هاي) قبلي و جديد در آن نتيجه بررسي قيد و حسب مورد اجازه خروج محموله يا تخليه آن و انجام ساير اقدامات داده مي ‌شود.

ماده ۱۰۵ـ گمرك خروجي موظف است مندرجات پروانه عبور و وضع مهر و موم (پلمب) و مشخصات ظاهري را تطبيق نموده و پس از حصول اطمينان از مطابقت، اجازه تخليه يا خروج كالا را تحت نظارت مأمورين گمرك صادر نمايد.

ماده 106 ـ پس از تحويل كالا به گمرك مقصد و يا خروج محموله از قلمرو گمركي گمرك ياد شده بلافاصله مراتب را به گمرك ورودي اعلام و اظهارنامه گواهي شده توسط رييس گمرك مربوط، به اظهاركننده يا نماينده وي تسليم مي ‌شود تا جهت ابطال تعهدات يا تضمين ‌ها به گمرك ورودي تسليم نمايد. پروانه عبور كه خروج كالا در پشت آن گواهي شده، در گمرك خروجي بايگاني و علاوه بر آن به محض تحويل يا خروج كالا مراتب در رايانه يا دفتر مخصوص شماره‌ گذاري و مهر و موم (پلمب) و ثبت مي ‌شود.

ماده 107 ـ هرگونه كاهش يا افزايش در اقلام ممنوع عبور خارجي بنا به پيشنهاد شوراي امنيت كشور به تصويب هيئت‌ وزيران خواهد رسيد.

تبصره ـ ممنوعيت عبور اقلام افزايشي سه ماه پس از ابلاغ تصويب ‌نامه هيئت‌ وزيران قابل اجرا خواهد بود.

ماده 108 ـ در مواردي كه عبور كالا بدون تخليه و تحويل به اماكن گمركي ميسر نمي باشد و مقصد بارنامه غير از گمرك ورودي باشد در حكم حمل يكسره خواهد بود.

ماده 109 ـ از زمان وقوع تخلف گمركي در رويه عبور خارجي تا صدور و ابلاغ حكم قطعي مراجع قضايي، تصميم ‌گيري در مورد كاهش تسهيلات براي شركت هاي حمل و نقل بين‌المللي با گمرك ايران است.

مبحث ششم ـ عبور داخلي

ماده 110 ـ صاحب كالا يا نماينده قانوني وي در مورد عبور داخلي شخصي و شركت حمل و نقل بين‌المللي در مواردي كه مقصد بارنامه بعد از مرز ورودي باشد بايد پس از انجام تشريفات مربوط و صدور پروانه، كالا را در مهلتي كه متناسب با مسافت، نوع وسيله نقليه و فصول سال توسط گمرك تعيين مي ‌شود با مهر و موم (پلمب) سالم الصاقي به بارگنج، محفظه بار يا بسته ‌ها به گمرك مقصد تحويل نمايد.

ماده 111 ـ مدارك لازم براي الصاق به اظهارنامه عبور داخلي شخصي و حمل يكسره به شرح زير مي باشد:
الف ـ تصوير سياهه خريد.
ب ـ تصوير صورت عدلبندي در صورت يكنواخت نبودن كالا.
پ ـ بارنامه، راهنامه يا تصوير گواهي شده آنها توسط شركت حمل و نقل بين‌المللي يا فهرست كل بار (مانيفست) لنج.
ت ـ ترخيصيه و موافقت كتبي بانك در صورت خريد كالا از طريق اعتبار اسنادي، مگر در مواردي كه به موجب بارنامه مقصد نهايي كالا گمركهاي داخلي تعيين شده باشد.
ث ـ گواهي ‌هاي مستند به قوانين مربوط كه براي كالاي عبور داخلي لازم است.

تبصره 1 ـ در مواردي كه مقصد بارنامه بعد از مرز ورودي باشد، موضوع تبصره (3) ماده (60) قانون كه توسط شركت حمل و نقل صورت مي‌ گيرد، ارايه موافقت بانك لازم نمي باشد.

تبصره 2 ـ در مورد كالاي عبور داخلي موضوع تبصره (4) ماده (60) قانون، رعايت بندهاي موضوع ماده ياد شده الزامي مي باشد.

ماده 112 ـ قبل از صدور پروانه عبور داخلي شخصي، اظهاركننده بايد تضمين ‌هاي لازم را به ميزان تعيين شده توسط گمرك ايران توديع نمايد ولي هزينه هاي انجام خدمات به صورت نقدي وصول مي‌ گردد.

تبصره 1 ـ كالاي تحت پوشش كارنه تير بدون نياز به تسليم اظهارنامه و سپردن تضمين، عبور داخلي مي ‌شود.

تبصره 2 ـ در خصوص عبور داخلي كيسه‌ ها، بسته‌ ها و مرسولات پستي، محموله‌ هاي حمل شده به وسيله راه‌ آهن و كالاهاي دولتي كه مستقيماً از گمرك مبدأ به گمرك مقصد حمل مي‌ گردد، به جاي تضمين، اخذ تعهد بلامانع است.

ماده 113 ـ در صورتي كه در مسير عبور، كالا يا وسيله حمل آن دچار سانحه گردد، عبور دهنده يا حامل موظف به اعلام مراتب به نزديكترين گمرك جهت اعزام مأمور براي وارسي كالا و تنظيم صورتمجلس مي باشد. گمرك پس از انجام اقدامات لازم با مهر و موم (پلمب) مجدد اجازه ادامه مسير داده و نسخه‌ اي از صورتمجلس را براي گمركهاي مبدأ و مقصد عبور ارسال خواهد نمود.

ماده 114 ـ پس از وصول كالا به گمرك مقصد تعداد و علايم و مهر و موم ‌هاي (پلمب‌ هاي) بسته ‌ها يا وسيله ‌نقليه حسب مورد وارسي و با مندرجات پروانه تطبيق و در صورتي كه اختلافي مشاهده نگردد كالا به انبار تحويل و قبض انبار صادر و تسليم تحويل ‌دهنده مي‌ گردد. علاوه بر صدور قبض انبار، تحويل محموله با قيد تاريخ در پروانه عبور يا وله كارنه‌ تير از طرف گمرك مقصد گواهي تا با ارسال به گمرك مبدأ، عبور دهنده بتواند تضمين و تعهد خود را تسويه نمايد.

ماده 115 ـ در صورت كشف اختلاف در گمرك مقصد، صورتمجلس بلافاصله با حضور عبور دهنده يا حامل كالا، از طرف آن گمرك تنظيم و يك نسخه آن به نماينده شركت حمل و نقل بين‌المللي تسليم و مراتب در زير پروانه يا كارنه ‌تير قيد مي‌ گردد. صورتمجلس مذكور بايد ظرف بيست و چهار ساعت تنظيم و يك نسخه آن براي گمرك مبدأ عبور ارسال شود.

تبصره ـ تا زماني كه جرم قاچاق اعلام و يا وصول تضمين و يا مطالبه وجه تعهد انجام نشده است، صاحب كالا يا نماينده قانوني وي مي‌ تواند با پرداخت جريمه انتظامي موضوع ماده (109) قانون نسبت به تحويل كالا به گمرك اقدام نمايد.

ادامه این مطلب را در این صفحه بخوانید.

خوشحال خواهیم شد اگر سوالات تان را در این زمینه از طریق صفحه ارتباط با ما از کارشناسان گروه بازرگانی کیمیا سوال کنید .