ایران در میان سه تولیدکننده، بزرگترین صادرکننده خرما در جهان

مصر و عربستان سعودی رقبای اصلی ایران در بازار جهانی خرما هستند

ایران بزرگترین صادرکننده خرما در جهان است.

مصر و عربستان سعودی رقبای اصلی ایران در بازار جهانی خرما هستند. هند بیشترین سهم را در صادرات خرمای ایران دارد و پاکستان مقصد بعدی است.

مصر در رتبه دوم قرار دارد و عربستان سعودی و تونس رتبه سوم را در جبهه صادرات دارند،

استان فارس، یکی از تولیدکنندگان بزرگ، در سال 2022، 340 هزار تن خرما از ایران صادر شد.

یک مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی گفت: ایران با تولید سالانه یک میلیون و 400 هزار تن خرما جزو سه تولیدکننده برتر خرما در جهان است.

دو همسایه جنوبی ایران، یعنی عربستان سعودی و امارات، طبق گزارش ها در حال توسعه نخلستان های خود هستند. این امر می تواند آنها را به رقیبی جدی برای بازار بین المللی خرمای ایران تبدیل کند. در حال حاضر، تولید ما تنها 50،000 تا 100،000 تن در سال از تولید آنها پیشی می گیرد. این امر مستلزم اقدام سریع تولیدکنندگان و تجار ایرانی فعال در این زمینه برای ارتقای روش های بازاریابی و ترویج خرمای خوش طعم ایرانی است.

افغانستان نیز در حال برنامه ریزی برای جایگزینی بخشی از کشت خشخاش با نخل خرما است، به دلیل موقعیت جغرافیایی آن کشور، تنها زمین های کمی وجود دارد که بتوان نخلستان ها را در آن کشت کرد و بنابراین برداشت نیز نسبتاً ناچیز خواهد بود و نمی تواند با خرمای ایران در بازارهای خارجی رقابت کند.

در سال ۲۰۲۰ در مجموع ۳۸۸ هزار و ۴۰۵ تن انواع خرما به ارزش ۲۹۶ میلیون دلار از ایران به ۸۵ کشور جهان صادر شده است.

هند، مالزی و روسیه به ترتیب 16، 11 درصد و 9.9 درصد از کل فروش خرما ایران را در این مدت به صادرات اختصاص داده اند. مقاصد دیگر پاکستان، افغانستان، ترکیه، امارات، قزاقستان، آلمان، هلند، سوئد، لهستان و انگلیس بود.

در سال 2019 ،  38 هزار و 152 تن خرما به ارزش 211 میلیون و 640 هزار دلار از ایران به 85 کشور جهان صادر شده است.

سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد می گوید 8.5 میلیون تن خرما در نخلستان ها در سراسر جهان تولید می شود.

بیش از دوازده نوع خرما عمدتاً در شش استان ایران یعنی کرمان، سیستان و بلوچستان، خوزستان، هرمزگان، بوشهر و فارس و همگی در جنوب کشور کشت می‌شود.

گفته می شود ایران سالانه حدود 20 درصد از کل تولید خود را صادر می کند.

سرانه مصرف خرما در ایران 3 کیلوگرم در سال است.

بازار جهانی

طبق اطلاعات Mordor Intelligence، بازار خرما حدود 9.6 میلیون تن را به خود اختصاص داده است و پیش‌بینی می‌شود طی سال‌های 2021-2026 شاهد رشد 4.6 درصدی باشد.

گسترش تحریم‌های تجاری و موانع تعرفه‌ای بالا در واکنش به همه‌گیری کووید-۱۹ تأثیر مخرب شدیدی بر امنیت غذایی جهانی داشت. منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا بزرگترین تولید کننده و تامین کننده خرما در سراسر جهان است.

در درازمدت، افزایش مصرف خرما در سراسر جهان، با افزایش آگاهی در مورد فواید سلامتی و افزایش تقاضا برای خرما از سوی صنایع تبدیلی، انتظار می‌رود که رشد بازار را در طول دوره مورد مطالعه هدایت کند.

خرمای تازه فواید سلامتی مختلفی دارد. آنها منبع خوبی از ویتامین ها و مواد معدنی مانند کلسیم، آهن، فسفر، سدیم، پتاسیم، منیزیم و روی هستند. آنها همچنین فیبر را به رژیم غذایی کمک می کنند و نشان داده شده است که به جلوگیری از سرطان شکم کمک می کنند.

با این حال، برخی از عوامل مانند مقررات سختگیرانه، خطر آفات و بیماری ها، و عدم اطمینان سیاسی در منطقه خاورمیانه انتظار می رود رشد بازار را در دوره پیش بینی مهار کند.

خاورمیانه و آفریقا به عنوان بزرگترین بازار خرما در نظر گرفته شده است. بر اساس میزان مصرف خرما، مصر، الجزایر، عربستان سعودی، سودان، امارات، عراق، عمان و مراکش بر منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا تسلط دارند. مصر با مصرف 1.6 میلیون تن خرما در سال 2019 در رتبه اول قرار گرفت. بیشترین سرانه مصرف خرما در عمان و پس از آن امارات، الجزایر و عربستان سعودی ثبت شده است. انتظار می رود مصرف آنها در طول دوره پیش بینی رشد قابل توجهی داشته باشد.

خرما میوه درخت خرما است که در بسیاری از مناطق گرمسیری جهان می روید. خرما ماندگاری بالایی دارد و ممکن است به صورت تازه یا خشک مصرف شود. حدود صدها نوع خرما در بازار وجود دارد.

امارات با حجم واردات 632000 تن بزرگترین واردکننده خرما در سال 2019 بوده است. رشد واردات از نظر کمیت 219 درصد در سال از سال 2018-2019 ثبت شده است. هند با واردات حدود 282000 تن در رتبه دوم واردات خرما در سراسر جهان در سال 2019 قرار گرفت. اندونزی یکی دیگر از واردکنندگان عمده خرما در منطقه آسیا و اقیانوسیه است.

مصرف در کشورهای اروپایی از جمله فرانسه، آلمان، بریتانیا و هلند نیز رو به افزایش است. مصرف کنندگان اروپایی به دنبال جایگزین های سالم تری برای میان وعده های بین وعده های غذایی یا میان وعده هایی هستند که می توانند جایگزین وعده های غذایی شوند. مصرف کنندگان جوان تر از شیرینی هایی مانند آب نبات و اسنک های شکلاتی به جایگزین های کم قند روی می آورند. بنابراین با توجه به این عوامل، انتظار می‌رود بازار خرما رشد بیشتری را ثبت کند.

خرما در کشورهای مسلمان از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا به طور سنتی برای افطار در ماه مبارک رمضان و در میهمانی ها، تشییع جنازه و بعد از غذا سرو می شود.

این نوشته ترجمه ای آزاد از مقاله Iran Among World’s Top Three Dates Producers, Exporters میباشد که جهت خواندن آن به زبان انگلیسی از این لینک استفاده کنید .

گروه بازرگانی کیمیا با  بعنوان مشاور تخصصی توسعه بازارهای صادراتی جهاد کشاورزی استان هرمزگان بعنوان بزرگترین استان تولید خرما در ایران این آمادگی را دارد تا با استفاده از تیم تخصصی خود همراه ایرانیان صادرکننده خرما به سراسر جهان باشد.